Ik heb de gaping van het donkere heelal gezien. Waar zwarte planeten zich doelloos wentelen. Zich wentelen in hun verschrikking, ongezien. Zonder kennis of glans of naam.

Nemesis

Behoedzame onderzoekers zullen niet gauw de algemene overtuiging durven te tarten, dat Robert Blake door de bliksem gedood werd, of door een heftige zenuwschok, veroorzaakt door een elektrische ontlading. Het is waar dat het raam waarvoor hij zat ongeschonden was, maar de Natuur heeft al vele malen aangetoond dat zij tot de meest fantastische daden in staat was. De uitdrukking op zijn gezicht kan gemakkelijk van de één of andere duistere musculaire oorsprong zijn, die niets te maken had met iets dat hij gezien had, terwijl dat wat hij in zijn dagboek schreef duidelijk het resultaat is van een fantastische verbeelding, opgewekt door zekere plaatselijke bijgelovigheden en door zekere oude aangelegenheden die hij blootgelegd had. Wat de abnormale omstandigheden in de verlaten kerk van Federal Hill betreft - de scherpzinnige onderzoeker zal die al gauw aan de één of andere bewuste of onbewuste charlatannerie toeschrijven, en met iets daarvan stond Blake in het geheim tenminste wel in verbinding.

Want per slot van rekening was het slachtoffer een schrijver en schilder die zich geheel aan het onderwerp van mythe, droom, verschrikking en bijgeloof wijdde, en altijd gretig op zoek was naar scénes en effecten van een bizarre, spookachtige soort. Zijn vorige verblijf in de stad - een bezoek aan een vreemde oude man die zich in even grote mate overgaf aan occulte, verboden wetenschappen als hij - was geëindigd temidden van dood en vuur en het moet wel een heel morbide instinct geweest zijn dat hem opnieuw van zijn huis in Milwaukee wegtrok. Misschien heeft hij, ondanks zijn beweringen van het tegendeel in zijn dagboek, van de oude verhalen geweten en mogelijk heeft hij zijn dood de één of andere verbazingwekkende mystificatie, die zich ongetwijfeld in zijn literaire werk had moeten weerspiegelen, in de kiem gesmoord.

Maar onder hen, die al deze bewijzen onderzochten en met elkaar in verband gebracht hebben zijn er toch nog verscheidenen die minder rationele en alledaagse theorieën aanhangen. Zij zijn ertoe geneigd een groot deel van Blake's dagboek zonder meer als waar aan te nemen en wijzen veelbetekenend op feiten als de ontwijfelbare echtheid van dat verhaal van de oude kerk, het geverifieerde bestaan van de weinig beminde, onrechtzinnige Starry Wisdom, sectarisch prior tot 1877, de geboekstaafde verdwijning van een nieuwsgierige verslaggever genaamd Edwin M. Lillibridge in 1893 en - vooral - de uitdrukking van een monsterachtige, misvormende angst op het gezicht van de jonge schrijver toen hij stierf. Eén van deze aanhangers nu, fanatiek tot het uiterste, gooide de eigenaardige hoekig gevormde steen en zijn vreemd metalen kistje, gevonden in de torenspits van de oude kerk - de zwarte, vensterloze torenspits en niet in de toren waar deze voorwerpen volgens Blake's dagboek oorspronkelijk waren, in de baai. Hoewel hij zowel van officiële als van onofficiële zijde algemeen bekritiseerd werd, verzekerde deze man - een goed bekend staand natuurkundige met een voorkeur voor merkwaardige folklore - dat hij de aarde van iets bevrijd had dat te gevaarlijk was om op te kunnen vertrouwen.

Tussen deze twee zienswijzen moet de lezer voor zichzelf oordelen. De kranten hebben de tastbare bijzonderheden gegeven vanuit een sceptisch gezichtspunt, en hebben het aan anderen overgelaten het beeld te schetsen zoals Robert Blake het zag - of dacht het te zien - of beweerde het te zien. Nu we het dagboek nauwkeurig, in alle kalmte en op ons gemak bestuderen, doen we er goed aan de donkere keten van gebeurtenissen vanuit het tot uiting gebrachte gezichtspunt van de hoofdrolspeler samen te vatten.