Hoofdstuk 1

"Bah," mompelde Yvonne en smeet haar tas in de hoek van de kantine. Ze plofte neer op een stoel en legde haar biologietoets op tafel, waar een 4,5 boven prijkte. 

"Hee, wat is er?" vroeg haar beste vriendin Lizzy, die aan dezelfde tafel zat en verbaasd opkeek. Woordeloos wees Yvonne op de onvoldoende toets.

"Hoe kan dat nou?" vroeg Lizzy verbaasd. "En je had er zo goed voor geleerd!"

"Ja, als ik wist waar het door kwam zou ik het de volgende keer wel laten," antwoordde Yvonne sjacherijnig.

"Sorry," voegde ze er toen meteen aan toe. "Ik wil niet snibbig tegen jou zijn."

"Geeft niet," zei Lizzy goeiig. "Zal ik je op iets lekkers trakteren om je op te vrolijken?"

Yvonne keek op. "Een Mars?" vroeg ze.

"Uw wens is mijn bevel," zei Lizzy en ze liep naar de automaat.

Yvonne keek haar met een glimlach na. Lizzy was de beste vriendin ooit. Hoewel ze volgend jaar niet meer bij elkaar op school zouden zitten omdat ze allebei andere studies gingen volgen, wist Yvonne zeker dat ze Lizzy niet uit het oog zou verliezen. Ze waren al jaren door dik en dun vriendinnen. En nu zaten ze in hun examenjaar...6WVO. Ongelofelijk hoe snel het eigenlijk allemaal was gegaan.

Terwijl Yvonne haar agenda in haar tas zocht, zag ze in de verte Van Vliet aankomen. Oh nee...die zou wel weer één of andere bijdehante opmerking hebben. Hij was in dit laatste jaar VWO haar mentor, en ze vond hem een verschrikkelijke popi-jopi. Ze zat pas een maand bij hem in de klas, want hij was ook haar tekenleraar, en nu al was ze zijn grote ego ongelofelijk beu.

Van Vliet kwam inderdaad haar kant uitlopen. "Loop door, loop door," dacht Yvonne in zichzelf, maar nee hoor.

"Ha die Yvonne," klonk het geanimeerd boven haar. "Je kijkt niet zo vrolijk vandaag."

"Jij kijkt al vrolijk genoeg," antwoordde Yvonne, en produceerde een flauw glimlachje. Ze keek hem aan. Zijn bruine ogen boorden zich onderzoekend in de hare, en hij haalde even een hand door zijn donkerblonde haar. 

"Is er iets?" vroeg hij toen verder.

"Ja, dit is er," zei Yvonne en liet haar verknalde bio-toets zien.

"Oh," zei hij, niet bijster bijdehand.

"Oh?" vroeg Yvonne met opgetrokken wenkbrauwen. "Ik krijg een onvoldoende voor een toets waar ik twee nachten vol kannen koffie voor heb doorgehaald en jij zegt "oh"?" Van Vliet had aan het begin van het jaar gezegd dat de klas hem mocht tutoyeren, omdat hij zich anders zo oud voelde. Echt weer iets voor hem, die aansteller.

Van Vliet schoot in de lach. "Sorry, zei hij. "Ik wist echt niet dat het zo hard aan was gekomen. Je moet gewoon even bedenken dat je deze week ook allemaal goede cijfers hebt gehaald. Voor Frans bijvoorbeeld!"

"Ja, maar dat is ook geen uitdaging," vond Yvonne.

"Vertel dat maar aan een ander," zei Van Vliet. "Voor je staat de man die het ooit presteerde in de campingwinkel een broodje te willen bestellen door "je suis un croissant" te zeggen."

Yvonne schoot in de lach. "Meen je dat nou echt?" grinnikte ze. "Dat is dom zeg!"

"Dank je," zei Van Vliet met een quasi-gekwetst gezicht. "Ik ben destijds natuurlijk nog niet hard genoeg uitgelachen, dus dat moet jij nu ook nog even doen."

Intussen was Lizzy teruggekomen met een Mars en een Bounty.

"Goeiemorgen, meneer Van Vliet," groette ze en ging zitten. Yvonne griste de Mars van tafel en begon hem open te scheuren.

"Comfort food?" vroeg Van Vliet.

"Inderdaad," knikte Yvonne. "Deze Mars zal mij opvrolijken waar jij dat niet kan."

"Dat zal best," vond Van Vliet, "maar ik bevat geen 350 calorieën."

Yvonne moest weer lachen. Ze keek hem aan. "Ik wil graag een privé-moment," zei ze.

"Met mij?" vroeg hij adrem.

"Nee, met mijn vriend de Mars," zei ze.

"Okee, ik ga al," zei hij weer, en liep fluitend weg.

"Hé hé," zuchtte Yvonne, toen hij buiten gehoorsafstand was. "Hij moet ook altijd zo quasi-lollig doen."

Lizzy keek haar aan. "Wat zeur je nou," zei ze. "Volgens mij vond je het echt lollig! Ik hoorde je helemaal aan de andere kant van de kantine lachen!"

Yvonne kreunde en nam een hap van haar duivelse Mars. "Ik weet het niet," mompelde ze met volle mond. "Hij doet altijd zo populair, die Van Vliet. Echt zo'n leraar die onlangs dertig is geworden en niet wil weten dat zijn jeugd voorbij is. Daar heb ik helemaal geen behoefte aan."

"Wees blij," riep Lizzy, "ik heb Van Maanen als mentor! Dáár word je blij van!"

Van Maanen was de nieuwe wiskundeleraar, die het binnen een maand had gepresteerd om als bijnaam 'De Izegrim' te krijgen.

"Okee, daar heb je ook weer gelijk in," vond Yvonne.

"Je lokt trouwens ook zelf uit dat hij naar je toekomt," vervolgde Lizzy. "Je gaat altijd in op zijn grappen. Dan blijft hij staan; dat lijkt me logisch."

"Wat moet ik dan doen?" vroeg Yvonne. "Hem negeren? Hij is toch mijn mentor."

Lizzy scheurde haar Bounty open. "Pff," zei ze. "Niet zo beledigd hoor! Je moet zelf weten hoe je met Van Vliet omgaat."

-

Nadat de pauze was afgelopen, had Yvonne twee uur tekenen achter elkaar. Ze sjokte naar de tweede verdieping en liep het tekenlokaal in. Van Vliet was er al, en stond wat instructies op het bord te schrijven.

"Ha die Yvette," zei hij en draaide zich om. Hij wist dat ze daar een hekel aan had.

"Dag meneer van Rijn - van Maas," zei ze treiterend terug. "Wat gaan we vandaag doen?"

"Fantastische dingen, als het aan mij ligt," antwoordde Van Vliet.

"Nou, laat maar komen," zei Yvonne en ging links vooraan zitten. De klas druppelde binnen, en de deur ging even later dicht.

"Geachte aanwezigen," begon Van Vliet de les, "ik wilde eerst even een verzoek met jullie bespreken dat ik van de directeur heb gekregen. Er staat een kerstspel op de planning met leerlingen van het eerste en tweede jaar, en de toneelgroep heeft nog decors nodig. Er wordt gevraagd of wij die kunnen maken; ik heb ongeveer vier vrijwilligers nodig."

Yvonne keek om zich heen. Ze had best zin om mee te helpen, maar wilde eerst even kijken wie zich verder op zou geven. Vera achter haar stak gelijk haar hand op, die kon ze niet lijden, maar Michiel aan de rechterkant ook, en daar had ze altijd veel lol mee. Ze stak ook haar hand op, en Van Vliet noemde de namen van de mensen die zich hadden aangeboden als vrijwilliger. "Okee, Michiel, Tessa, Vera en Yvonne, jullie moeten aan het eind van de les nog even blijven zitten, dan gaan we bespreken hoe en wanneer we de decors gaan maken."

Na tekenen waren ze vrij, dus Yvonne vreesde dat die bespreking nog wel even kon gaan duren. Ze vroeg onder het tweede uur of ze even naar de WC mocht en stuurde Lizzy een appje met de vraag of ze beneden wilde wachten tot zij ook klaar zou zijn.

Daarna zette ze haar mobiel op stil en liep terug het lokaal in. Ze zag hoe Van Vliet Vera aanwijzingen gaf om haar aquarel beter uit te laten komen, en hoe Vera dweperig naar hem opkeek.

"Gadver," dacht ze bij zichzelf. "Wat is dat wijf toch een aanstelster!"

Ze wurmde zich langs Van Vliet heen, en ging op haar plaats zitten. Ze rook in het voorbijgaan zijn aftershave; was dat niet Old Spice? Die had haar vader ook staan. Wat opvallend dat hij het waagde zo'n oude-mannen-luchtje op te doen! Ze moest in zichzelf grinniken.

"Binnenpretje?" vroeg Van Vliet, die naast haar was gaan staan.

Geschrokken keek ze op; ze had helemaal niet doorgehad dat hij daar stond.

"Eh..." hakkelde ze. "Ja, zoiets." Wat liep ze nou weer te stuntelen?

"Hoe gaat het met de tekening?" vroeg hij verder.

"Met de tekening gaat het vast prima," antwoordde Yvonne. "Maar met mij gaat het minder." Ze doopte driftig haar kwast in het potje water dat op haar tafel stond.

"Leuk trouwens, dat je meehelpt met de decors," merkte hij op. "Ik hoop dat we ze op tijd afkrijgen."

Yvonne haalde haar schouders op. "Ach, anders voeren we het kerstspel toch gewoon in januari op?" stelde ze voor. 

Van Vliet lachte. "Dat zou leuk zijn," vond hij. "Januari is altijd zo'n saaie maand. Dan is alles net afgelopen, en zo ingekakt."

"Voor mij valt dat wel mee," zei Yvonne. "Mijn moeder is in januari jarig, en mijn oma ook. Dus we hebben toch iets feestelijks te vieren."

"Wanneer ben jij eigenlijk jarig?" vroeg hij.

Yvonne keek hem aan. "Dat vertel ik alleen als ik een kado van je krijg," grijnsde ze.

Van Vliet grijnsde ook. "Vooruit dan maar," beloofde hij.

"Twee juni," zei Yvonne toen.

"Wat jammer," zei hij. "dan moet je nog zo lang op je kado wachten!"

"Des te langer kun jij sparen," zei ze terug. Hij lachte weer. Op dat moment werd er op de deur geklopt en kwam de roostermaker binnen. Van Vliet liep weg en ging aan zijn buro zitten om met Slierendrecht te praten.

Yvonne betrapte zich er plotseling op dat ze hem nastaarde. Snel ging ze weer aan de slag met haar tot mislukken gedoemde tekening. "Goed," gaf ze in zichzelf toe, "Van Vliet is toch wel een komische vent. Ik had het slechter kunnen treffen wat betreft mentoraat."

-

Nadat de les was afgelopen verzamelden de decor-vrijwilligers zich rond Van Vliet's buro.

"De decors moeten in principe van hout worden gemaakt," legde hij uit, "maar we hebben natuurlijk ruimte om creatieve toevoegingen te doen."

"Papier-maché, bijvoorbeeld," stelde Yvonne voor.

"Laten we er anders even over brainstormen," vond Tessa.

Terwijl de vier decorbouwers een puntenlijstje opstelden, pakte Van Vliet een pakje sjek uit zijn broekzak en begon nonchalant een sigaret te rollen.

"Die ga je hier toch niet roken, hé?" vroeg Yvonne vol afgrijzen met haar blik op de sigaret.

Van Vliet gaf haar een uitdagende blik en bracht zijn aansteker naar de voorkant van de sigaret.

"Waarom niet?" zei hij. Yvonne keek hem aan. Wat zag hij er eigenlijk stoer uit met die peuk in zijn mond. Ook heel patserig tegelijkertijd, maar toch.

"Omdat roken slecht voor je is," zei ze toen maar. "Daar krijg je uitzaaiende ziektes van. Enne...ik heb ook last van astma."

"Oh,"  zei Van Vliet en stak de aansteker weer weg. "Dan zal ik even wachten. Mezelf heb ik toch al de verdommenis ingeholpen. Daar wil ik jou niet in meeslepen."

Yvonne grinnikte. "Het is nooit te laat om te stoppen."

"Voor sommige mensen wel," zei hij en hij keek treurig.

"Hee," stootte Vera haar aan. "Doe je nog mee of niet?!"

Bitch. Die was zeker weer jaloers dat iemand anders met háár Van Vliet praatte. "Ja, ja," zei ze kribbig. Ze keek mee op de lijst, die al behoorlijk lang was geworden.

Na nog een kwartier overleg hadden ze een lijst gemaakt met wie voor welke materialen zou zorgen. De eerste 'knutselmiddag' zou morgen plaatsvinden, op vrijdag na drie uur. Dat zouden ze elke week volhouden tot de decors af waren. Van Vliet zou zelf ook meehelpen, en nog een paar vijfdeklassers vragen.

De groep leerlingen liep naar de deur van het lokaal. Yvonne keek nog even om, om te kijken of ze niets vergeten was, en zag hoe Van Vliet zijn sigaret aanstak en een trek van de peuk nam. In het midden van het tekenlokaal, nota bene. Echt zo'n artiesten-bohemien-actie. Zijn blik kruist de hare. Ze keken elkaar zwijgend aan. 

"Je kon het niet laten, hé?" zei ze toen maar.

"Ik zei al dat het te laat was voor mij," antwoordde hij. "Laat me maar alleen. Ik wil even een privé-moment."

Yvonne lachte; dat had zij vanmorgen tegen hem gezegd. "Nou, tot morgen dan maar," riep ze en stak groetend haar hand op. Ze liep naar beneden en zag daar Lizzy met een ongeduldig gezicht staan.

"Ben je daar eindelijk?" riep ze. "Wat was je allemaal aan het doen?"

"Werkbespreking," zei Yvonne. "Ik zit in een groepje dat decors gaat maken voor de kerstviering." Ze stak een arm door die van haar vriendin. "Kom, we gaan een beker chocomelk drinken bij de HEMA," stelde ze voor.

"Je bent al helemaal in de kerststemming, geloof ik."

"Ja, ik denk het ook," zei Yvonne grijnzend. "Ik moet trouwens met Vera samenwerken, ZO gezellig!"

"Waarom heb je je dan opgegeven?" vroeg Lizzy.

"Nou er doen ook aardige mensen mee," antwoordde Yvonne. "Tessa, en Michiel, en Van Vliet helpt zelf natuurlijk ook mee."

"Sinds wanneer vind jij Van Vliet een aardig mens?" wilde Lizzy weten.

"Oh, hij is ook wel aardig. Hij is alleen zo'n patser."

"Ja?" vroeg Lizzy met opgetrokken wenkbrauwen. "Je hebt het anders de laatste tijd wel vaak over hem. Ik hoor jou alleen maar praten over Van Vliet dit, Van Vliet dat..."

"Hou toch op," snoof Yvonne. "Ik zie hem elke dag, wat moet ik dan?"

Lizzy grinnikte. "Pas maar op," zei ze. "Weet je zeker dat je met Vera het slagveld wilt betreden?"

Yvonne stond stil en keek Lizzy ongelovig aan. "Als je maar niet denkt dat ik zo ziekelijk dweep met Van Vliet als dat stomme wicht," zei ze. "Er zijn grenzen, en die zijn nu bereikt!"

Goed, goed, rustig maar," trachtte Lizzy haar te kalmeren. "Laten we nou eerst maar eens wat extra calorieën gaan consumeren bij de HEMA, goed?"

"Calorieën," dacht Yvonne. "Wat had Van Vliet nou gezegd over de calorieën in een Mars...?" Argh. Nu dacht ze wéér aan Van Vliet! Ze moest er nu mee ophouden!

Tijdens de fietstocht naar het winkelcentrum babbelde ze honderduit met Lizzy, en zette de hele dag op school zo goed en zo kwaad als het ging uit haar hoofd.

-

De volgende dag begon met een onverwacht SO voor geschiedenis. Daarna werd het gelukkig gezelliger; Yvonne had economie. Dat was op zich niet zo gezellig, maar dan zat ze met Lizzy in de klas. Economie, Engels, Nederlands en Frans waren de enige vakken die ze samen volgden, voor de rest zaten ze bij verschillende groepen.

"Lizzy, Yvonne, ophouden nu!" klonk de zenuwachtige stem van Mos.

"God, die vent kan echt geen orde houden," dacht Yvonne, terwijl ze eindelijk haar boek opensloeg. Het was gewoon sneu. Het voordeel was dat ze het hele uur briefjes kon schrijven aan Lizzy; ze hadden onder economie al zoveel briefjes aan elkaar geschreven dat de briefjes bij elkaar waarschijnlijk al honderd vierkante meter konden bedekken.

Afwezig zat Yvonne uit het raam te staren, toen ze een mooie Saab het schoolplein op zag rijden. Het was een metallic kleur met zo'n parelmoer glans. Wow, wat een wagen! Wie zou dat nu weer zijn?

Haar mond zakte open toen ze Van Vliet uit zag stappen. Had hij soms Weekendmiljonairs gewonnen?!

Ze stootte Lizzy naast haar aan. "Moet je zien wat voor een auto Van Vliet heeft," siste ze. "Dat is toch niet normaal voor een leraar?"

Lizzy keek ook en riep hardop "Wat gaaf!"

De klas viel stil en Mos keek Lizzy nijdig aan. "Wat is er zo gaaf, als ik vragen mag?" informeerde hij.

"Uw uitleg," reageerde Lizzy adrem. "Ik ben gewoon sprakeloos, meneer Mos. Ik wou dat ik elke dag les van u had."

Yvonne begon met een benauwd geluid te giechelen. Toen Mos haar boos aankeek, kon ze helemaal niet meer stoppen.

"Eruit, alle twee," snauwde hij en wees met een bevende vinger naar de deur. "Ga jullie maar melden bij de conrector. Ik hoef jullie niet meer te zien!"

Yvonne en Lizzy pakten hun tassen in en probeerden zich nog in te houden terwijl ze in het lokaal waren, maar eenmaal buiten op de gang barstten ze in lachen uit.

"Waarom kun jij ook nooit je kop eens houden?" gierde Yvonne. "Die arme vent! Hij voelt zich al zo onzeker."

"Jij leidde me af met je gezeur over Van Vliet," verdedigde Lizzy zich.

"Wie loopt er over mij te zeuren?" klonk een bekende stem achter hen.

Yvonne draaide zich als door de bliksem getroffen om. Daar stond haar mentor, met een vragende blik in zijn ogen en een glimlach om zijn mond. Met verbazing realiseerde ze zich dat hij zijn haar anders had.

"Heb je gel in je haar?" vroeg ze plompverloren. Meteen besefte ze hoe belachelijk dat moest klinken.

"Ja, eigenlijk wel," zei Van Vliet en voelde eens aan zijn donkerblonde haardos. "Moet je voelen!" Hij duwde ineens zijn hoofd tegen haar hand aan.

"Getver," zei Yvonne, "dat plakt."

Van Vliet ging weer recht staan. "Wel potverdorie," gromde hij, "en op het potje staat nog wel met grote letters: PLAKT NIET. Ik ga terug naar de winkel!"

Yvonne en Lizzy begonnen weer te lachen. "Ben je bij Extreme Make-over geweest of zo?" lachte Yvonne. "We zagen je ook al aankomen met zo'n onwaarschijnlijk mooie auto."

"Dat is de reden dat we eruit zijn gestuurd," vulde Lizzy aan.

"Zijn jullie eruit gestuurd?" probeerde Van Vliet streng te zeggen, maar hij had nog steeds een twinkel in zijn ogen. Door mij? Leg uit!"

Terwijl Lizzy uitlegde hoe haar reactie op Van Vliet's auto Mos tot waanzin had gedreven, veegde Yvonne bedachtzaam haar hand af. Wat een raar gevoel was dat geweest, toen Van Vliet zo dicht bij haar was komen staan; en waarom duwde die gek zijn haar in haar handen?

"Gaan jullie je wel even melden?" spoorde Van Vliet hen aan. Yvonne schrok op.

"Ja, meneer Van Vliet," zei ze gedwee.

Van Vliet keek haar aan. "Je meent er niets van, Brandsma. Dat kruiperige gedoe, bah."

Yvonne keek terug. "Wat moet ik dán zeggen? Ga je zelf maar melden?" Ze werd een beetje opstandig van zijn plagerige gedrag. Hoe kon ze hem nu serieus nemen als hij háár niet serieus nam?

Van Vliet kreeg door dat ze echt boos was. "Sorry, Yvonne," zei hij. "Wees maar gehoorzaam. Dat siert een 6-VWO-er. Ik hoor straks nog wel hoe het is afgelopen." Hij liep door naar de lerarenkamer, en verdween naar binnen zonder nog om te kijken.

"Wat loop je die vent nou af te snauwen?" vroeg Lizzy hoogst verbaasd.

Yvonne keek opzij. "Deed ik dat?"

"Eh, ja, nogal. Hij maakte alleen maar een grap, hoor."

"Yeah, yeah. Whatever." Yvonne klopte aan bij de deur van de conrector, maar niemand riep ze binnen.

"Meneer De Bot is vandaag ziek," riep Van Vliet vanuit de deuropening van de docentenkamer. "Zie ik hier net op het bord."

Lizzy en Yvonne draaide zich om. "Wat moeten we dan nu doen?" vroegen ze in koor.

Van Vliet dacht even na. "Ik schrijf wel een strafbriefje voor Yvonne," zei hij toen. Hij keek naar Lizzy. "Jij moet geloof ik bij Van Maanen zijn. Dat is toch jouw mentor?"

Lizzy sloeg haar ogen op ten hemel en zette koers richting het wiskundelokaal. "Succes," riep Yvonne haar na.

"Jij ook," antwoordde Lizzy.

Schoorvoetend stapte Yvonne de lerarenkamer in.

"Ga even zitten," duidde Van Vliet een stoel aan. Hij pakte uit zijn laatje een stapel groene briefjes. Yvonne kreunde. Ze kon niet geloven dat ze straf kreeg in de zesde klas! Die Mos was helemaal getikt. En Van Vliet ook, als het aan haar lag.

"Wat heb je precies gedaan?" vroeg Van Vliet, met een pen in de aanslag. Hij keek op.

"Ik moest lachen," antwoordde Yvonne. Ze keek terug. Hij staarde haar aan. Ze voelde ineens een blos opkomen.

"Is dat alles?" vroeg hij ongelovig.

Yvonne knikte. Verdorie, ze hoopte maar dat hij dacht dat ze kleurde van schaamte. Ze wist eigenlijk niet zo goed waarom ze wél kleurde. Ze keek naar beneden, waar haar wijsvinger een soort manisch deuntje op tafel trommelde.

Van Vliet zuchtte en leunde achterover in zijn stoel. "Nou, ik vind het vergrijp ernstig genoeg om je te laten nakomen," meldde hij.

Met een ruk keek ze op. "Wat...wanneer dan?" stotterde ze.

"Vanmiddag, na drieën. Sterker nog: je moet me helpen om decors in de grondverf te zetten."

Yvonne knipperde even met haar ogen. "Je bedoelt dat je me geen straf geeft?" vroeg ze nogal overbodig.

Van Vliet zuchtte nog een keer, nu overdrevener. "Ja, Brandsma, JA! Moet ik het ook nog voor je op een spandoek schrijven?"

Yvonne barstte in lachen uit. Van Vliet keek haar aan. "Kijk, dat vind ik nou leuk om te zien," grinnikte hij. "Ik word er altijd wel vrolijk van als ik jou zie lachen. Ik zal straks wel even met meneer Mos praten," hij stond op, "en hem uitleggen dat er niets leukers is dan een lachende Yvonne."

Ze sprong op. "Bedankt," zei ze welgemeend. "Zeg maar tegen meneer Mos dat het me spijt dat hij zich niet serieus genomen voelde. Dat was mijn bedoeling niet. Het was gewoon een beetje dom gedrag."

Van Vliet knikte, en stak zijn hand op. "Ik zie je vanmiddag in de aula," zei hij nog.

Yvonne liep de deur uit, en ging naar de aula. Ze hadden zo pauze, en ze dacht dat Lizzy intussen ook wel klaar zou zijn bij Van Maanen. Ze baalde ervan dat ze net zo zenuwachtig had zitten doen bij Van Vliet. Waarom deed ze de laatste tijd toch zo idioot?

Ze zag Lizzy bij de bar staan en liep naar haar toe. "Wil je voor mij melk bestellen?" vroeg ze. "Ik heb geen geld meer."

"Okee," zei Lizzy. "Hoe ging het bij jou? Heb jij nog straf gekregen?"

Yvonne schudde haar hoofd. "Ik heb Van Vliet gewoon een reuze-compliment gemaakt over zijn auto, en toen kon hij niet meer boos op me blijven," grapte ze.